Πρόκειται για τη συνηθέστερη αλλεργία στα σκυλιά παγκοσμίως. Ανήκει στις υπερευαισθησίες (υπερβολικές αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος) σε μία ή περισσότερες ουσίες στο σάλιο των ψύλλων και συγκεκριμένα στην κατηγορία υπερευαισθησίας τύπου Ι (Αναφυλακτική ή αλλεργική αντίδραση) αλλά και τύπου IV (ερυθρότητα, οίδημα, σκλήρυνση του δέρματος, εξάνθημα).
Στον τύπο Ι τα αλλεργιογόνα έρχονται σε επαφή με την ομόλογη ανοσοσφαιρίνη IgE, που βρίσκεται στην επιφάνεια των βασεόφιλων και σιτευτικών κυττάρων των βλεννογόνων. Το αποτέλεσμα της σύνδεσης είναι η απελευθέρωση ισταμίνης από τα κύτταρα αυτά. Η ουσία αυτή προκαλεί αγγειοδιαστολή και αύξηση της αγγειακής διαπερατότητας, προκαλώντας διάφορες νοσηρές εκδηλώσεις όπως φταρνίσματα (αλλεργική ρινίτιδα)και ερύθημα στο δέρμα. Αρχίζει αμέσως ο κνησμός (φαγούρα) και συνήθως διαρκεί για μεγάλο διάστημα, ακόμα και μετά την απομάκρυνση των ψύλλων (γιαυτό και Τύπος ΙV).
Η υπερευαισθησία τύπου ΙV συνήθως παρατηρείται στο σημείο προσβολής ώρες και ημέρες μετά την έκθεση. Αρκεί λοιπόν ένα απλό τσίμπημα ψύλλου.
Συμπτώματα
Η συχνότητα της αλλεργικής δερματίτιδας από ψύλλους ποικίλλει ανάλογα με το κλίμα, τον πληθυσμό των ψύλλων και την αλλεργική προδιάθεση του ζώου. Τα συμπτώματα είναι χειρότερα το καλοκαίρι. Ωστόσο, τα καβαλιεράκια που ζουν πολλές ώρες μέσα στο σπίτι μπορεί να υποφέρουν όλο τον χρόνο, εάν οι ψύλλοι είναι παρόντες. Συμπτώματα: έντονος κνησμός, ενδεχόμενη φλεγμονή του δέρματος και μικρά κόκκινα σπυράκια, όπου οι ψύλλοι συγκεντρώνονται: στην οσφυϊκή χώρα, στη βάση της ουράς, κάτω από τα πόδια, στη βουβωνική χώρα και την κοιλιά. Ο σκύλος δαγκώνει την πάσχουσα περιοχή (όπου φτάνει) και τρίβεται σε εκείνες τις περιοχές.Το τρίχωμά του πέφτει και το δέρμα γίνεται ξηρό και φολιδωτό. Σε ορισμένες περιπτώσεις το δέρμα σπάει σχηματίζοντας κάκαδο και μολύνσεις. Η καταστροφή των ιστών που σχετίζονται με τη φλεγμονή μπορεί να είναι εκτενής και να εκθέσει το δέρμα σε ευκαιριακές λοιμώξεις με κοινά βακτήρια (κυρίως Staphylococcus intermedius και Malassezia pachydermatis). Η χρόνια φαγούρα θα προκαλέσει στις πληγείσες περιοχές έως και αλωπεκία. Ας σημειωθεί ότι η ένταση και έκταση των δερματικών αλλοιώσεων δεν σχετίζονται με τον αριθμό των ψύλλων.
Τι περιέχει το σάλιο του ψύλλου: αμινοξέα, πολυπεπτίδια, αρωματικές ενώσεις και φώσφορο. Αυτές οι ουσίες έχουν μοριακό βάρος μεταξύ 18.000 έως 45.000 daltons με μέγιστο αλλεργιογόνο μοριακού βάρους 30.000 έως 32.000 daltons.
Διάγνωση
Αν δείτε το καβαλιεράκι σας να ξύνεται, να δαγκώνεται ή να παρουσιάζει δερματικό εξάνθημα, ελέγξτε για ψύλλους: βάλτε το να στέκεται πάνω σε άσπρο χαρτί ή άσπρο σεντόνι και βουρτσίστε επιμελώς το τρίχωμά του. Αν πέσουν άσπροι και μαύροι κόκκοι που μοιάζουν με κόκκους άμμου, μην πάει το μυαλό σας σε σκόνη: πρόκειται για αυγά και περιττώματα ψύλλων. Επίσης, η αλλεργική αντίδραση στο σάλιο των ψύλλων μπορεί να επιβεβαιωθεί με ενδοδερμική εξέταση (εγχύεται μια σταγόνα αλλεργιογόνου εκχυλίσματος στην επιφανειακή στιβάδα του δέρματος και αναμένεται η θετική ή όχι ευαισθητοποίηση- αν δηλαδή ο σκύλος είναι αλλεργικός).
Θεραπεία
Η πλειοψηφία των σκύλων με αλλεργική δερματίτιδα από ψύλλους μπορεί να θεραπευτεί με την εξάλειψη των ψύλλων πάνω στο ζώο αλλά και στο περιβάλλον που ζει (σπίτι, έπιπλα, βεράντες, σκιερά μέρη, γλάστρες, όπου συχνάζει ο σκύλος). Χρειάζεται σχολαστική καθαριότητα των χώρων, ηλεκτρική σκούπα και εφαρμογή παρασιτοκτόνων. Όλα τα κατοικίδια του σπιτιού, ακόμα και εκείνα που δεν έχουν επηρεαστεί, θα πρέπει να υποβληθούν στην ίδια θεραπεία ταυτόχρονα. Αντιισταμινικά και / ή κορτικοστεροειδή μπορεί να απαιτούνται για δύο έως τρεις ημέρες μετά την εξάλειψη των ψύλλων, ώστε να αντιμετωπιστεί η φαγούρα. Για να καταπραΰνετε την πάσχουσα περιοχή δέρματος του καβαλιέρ σας, πλύντε την (τοπικά, όχι όλο το σώμα) με Hibitane scrub (διαλυτό σε νερό βεβαίως) και αφήστε για 10 λεπτά- έπειτα ξεβγάλτε καλά. Αυτό ακολουθήστε το για μία εβδομάδα μία φορά την ημέρα. Σε περίπτωση πυοδέρματος απαιτούνται και τοπικά και από του στόματος αντιβιοτικά. Σε κάθε περίπτωση, ζητήστε βοήθεια από τον κτηνίατρό σας.
Κώστας Πουλόπουλος, ιατρός
http://education.vetmed.vt.edu
http://pets.webmd.com
www.iatronet.gr
www.squidoo.com
www.pet-informed-veterinary-advice-online.com
www.warrenphotographic.co.uk