Κάποιες φορές, όταν ένα Κάβαλιερ στρεσάρεται (είτε από άγχος αποχωρισμού, είτε από κακώς μαθημένο περπάτημα με το λουρί του, είτε από μεγάλη χαρά, είτε από λαιμαργία την ώρα που βλέπει το μπολάκι με το φαγητό του να πλησιάζει: οι αιτίες του στρες είναι αμέτρητες), τότε κοντοστέκεται και βγάζει έναν πολύ δυνατό επαναλαμβανόμενο ήχο που μοιάζει με ρουθούνισμα: σαν να ροχαλίζει, σαν να ρουφάει προς τα μέσα τον αέρα, σαν να δυσκολεύεται να αναπνεύσει.
Αυτό είναι επίμονο και διαρκεί αρκετά δευτερόλεπτα. Όταν συμβαίνει, συχνά ο κηδεμόνας του Κάβαλιερ σοκάρεται και δεν ξέρει πώς να αντιδράσει.
ΚΑΤΑΡΧΑΣ, ΜΗ ΧΑΝΕΤΕ ΠΟΤΕ ΤΗΝ ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ ΣΑΣ. ΠΟΤΕ.
Αυτό το φαινόμενο είναι σύνηθες, απαντάται συχνά στα βραχυκέφαλα σκυλιά και ονομάζεται ανάστροφος πταρμός.
Ας μιλήσουμε με ιατρικούς όρους, αλλά όσο το δυνατό με απλούστερες έννοιες, για να γίνει αντιληπτό: αυτό το φαινόμενο οφείλεται στην επιμήκη μαλακή υπερώα του σκύλου. Η υπερώα είναι αυτό που ονομάζουμε στον άνθρωπο «ουρανίσκος». Η υπερώα είναι σκληρή μπροστά και μαλακή πίσω. Αντίστοιχα, κι ο δικός μας ουρανίσκος έχει την ίδια μορφολογία: μπροστά (κοντά στα δόντια) είναι σκληρός ενώ όσο βαθαίνει (προς τη ρίζα της γλώσσας) ο ουρανίσκος μας μαλακώνει. Αυτό το αντιλαμβάνεστε με τη γλώσσα σας.
Η υπερώα, λοιπόν, του σκύλου και μάλιστα το μαλακό της μέρος (στο βάθος δηλαδή) είναι υπεύθυνη για τον ανάστροφο πταρμό.
Ας δούμε ξανά τα τμήματα της υπερώας:
- Το μπροστινό τμήμα είναι οστέινο: η σκληρή υπερώα
- Το πίσω τμήμα είναι σαρκώδες, μαλακό: η μαλακή υπερώα
Εμείς θα εξετάσουμε τη μαλακή υπερώα. Αυτή τι ρόλο παίζει; Χωρίζει τη ρινική οδό από τη στοματική κοιλότητα.
Δείτε την εικόνα:
Όταν η μαλακή υπερώα είναι μακριά σε μήκος, τότε «παραείναι μεγάλη» για το συνολικό μήκος του στόματος του σκύλου. Είναι τόσο μεγάλη, ώστε προεξέχει και συχνά φράζει τον αεραγωγό. Με αποτέλεσμα να φρακάρει στο στόμιο του λάρυγγα και να εμποδίσει τη φυσιολογική διέλευση του αέρα από την τραχεία.
Με απλά λόγια, η μακριά μαλακή λωρίδα (υπερώα) φρακάρει στον λάρυγγα, τον μπουκώνει.
Η προσπάθεια του σκύλου να πάρει ανάσα προκαλεί τον ανάστροφο πταρμό.
Σχεδόν πάντα, το Κάβαλιερ θα καταφέρει από μόνο του να αναπνεύσει, ακριβώς επειδή συνήθως το μήκος της μαλακής υπερώας δεν είναι δα και τόσο μεγάλο ώστε να φράξει πλήρως την τραχεία.
Σε εξαιρετικά ελάχιστες περιπτώσεις ωστόσο, αν το φαινόμενο διαρκέσει περισσότερα δευτερόλεπτα, ο σκύλος μπορεί και να λιποθυμήσει.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ;
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε ΕΚΕΙΝΗ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΠΟΥ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ για να κοπεί έγκαιρα ο ανάστροφος πταρμός είναι το εξής: με το ένα χέρι κρατάμε ΣΤΑΘΕΡΟ και ΣΚΥΦΤΟ το κεφάλι του σκύλου μας -και με το άλλο χέρι μπλοκάρουμε τα ρουθούνια του, ώστε να το αναγκάσουμε να αναπνεύσει από το στόμα. Του κλείνουμε δηλαδή τη μύτη. Ο σκύλος αυτόματα θα ηρεμήσει και θα ανασάνει ξανά κανονικά.
ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΑΝ ΤΟΝ ΑΦΗΣΩ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΑΡΕΜΒΩ;
Δεν χρονοτριβούμε και δεν το αφήνουμε να περάσει από μόνο του. Ο σκύλος ταλαιπωρείται και μάλιστα ο ίδιος ο ανάστροφος πταρμός θα του προκαλέσει περισσότερο στρες, δηλαδή θα γίνει ένας φαύλος κύκλος: κάτι στρεσογόνο του προκάλεσε αρχικά τον ανάστροφο πταρμό και μετά ο ίδιος ο πταρμός του προκαλεί περισσότερο στρες. Ας διευκολύνουμε τον σκύλο μας, ας τον βοηθήσουμε ήρεμα να ξανα-ανασάνει ελεύθερα. Σκεφτείτε ότι στραβοκατάπιατε και θέλετε ένα χέρι να σας χτυπήσει την πλάτη: δεν θα προτιμούσατε κάποιος να επέμβει αντί να σας βλέπει να παιδεύεστε;
Θεωρητικά και ΜΟΝΟ (και παρακαλούμε να μη βιαστείτε να συμπεριλάβετε τον σκύλο σας σε αυτή την κατηγορία) αναφέρουμε ότι σε ΣΠΑΝΙΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ έχει παρατηρηθεί η ανάγκη ένα Κάβαλιερ να οδηγηθεί σε χειρουργική αποκατάσταση με πλαστική αποκατάσταση της υπερώας (FFP).
Πραγματικά, αν διατηρήσετε την ψυχραιμία σας και αν αντιδράσετε αμέσως, φράζοντας τα ρουθούνια του, ο ανάστροφος πταρμός θα κοπεί και το καβαλιεράκι σας θα ανασάνει ήρεμα, όπως και πρώτα.
Κώστας Πουλόπουλος
ιατρός
Πηγή: cavalierhealth.org